felietony
przepisy kulinarne
recenzje

Są pyszne i orzeźwiające. Mają wiele witamin, a mało kalorii. I dają nieskończone pole dla wyobraźni. Dżemy, musy, koktajle, ciasta… Czy jest ktoś, kto nie tęskni za nimi cały rok?

Każdy ma swoje kulinarne wspomnienia z dzieciństwa. Moje to truskawki – zwiastun zbliżającego się lata, słodkie orzeźwienie na coraz gorętsze dni. Soczyste owoce rozdrobnione widelcem, z dodatkiem cukru i śmietany zmieniającej czerwień w słodki róż. Do dziś uważam to za świetny, błyskawiczny deser. Dbający o linię mogą śmietanę zamienić na niskotłuszczowy naturalny jogurt.
Lista truskawkowych deserów jest bardzo długa. Można dodać je do ciasta drożdżowego, sernika na zimno, babeczek, tortowych kremów. Kruche ciasto wypełnione truskawkami i zalane galaretką albo zwykły biszkopt z truskawkami także się obronią, będą przyjemnie kwaskowe i wilgotne. Z białek możemy upiec bezy, na nich rozsmarować bitą śmietanę, a na wierzchu ułożyć pokrojone truskawki i posypać cukrem pudrem.

Dobrym i lżejszym niż łakocie pomysłem są koktajle. Świetnie sprawdzą się i jako deser, i jako drugie śniadanie. Można przyrządzić je na bazie mleka, jogurtu – będzie wtedy bardziej gęsty, kefiru bądź zsiadłego mleka – smak będzie lekko kwaskowy, nawet jeśli użyjemy cukru. Aby uniknąć dosładzania, na liście składników dobrze jest umieścić dojrzałego banana. A jeśli już słodzimy – najlepiej miodem albo nierafinowanym cukrem trzcinowym. Takie napoje można komponować z dowolnych składników. Truskawki, jabłka, wiśnie, czereśnie, jagody, banany, mango – połączenia mogą być dowolne, wszystko zależy od indywidualnych upodobań. Beznabiałowym odpowiednikiem koktajli są smoothies. Przyrządza się je ze świeżych lub mrożonych owoców, ale nie dodaje produktów mlecznych. Bazę smoothies stanowi sok, najczęściej pomarańczowy.

Mama mojego męża co roku w sezonie przygotowuje na podwieczorek truskawki zmiksowane z białym serem (najlepiej sprawdza się aksamitny śmietankowy twaróg) i cukrem. Brzmi banalnie, ale tak dobrze nie smakuje żaden dostępny na rynku gotowy serek czy jogurt.

Bardziej odważni mogą spróbować truskawek w wersji wytrawnej, na przykład w połączeniu z roszponką, rukolą, pieczonym rostbefem i sosem na bazie octu jabłkowego, winnego lub balsamicznego. Z bardzo słodkimi truskawkami dobrze będzie współgrać także wyrazisty w smaku ser pleśniowy – na przykład gorgonzola. Grecka słonawa feta z truskawkami polana sosem z miodu, rozmarynu i pieprzu to przyjemne kontrastowe połączenie i oryginalny, aromatyczny deser.
Gdy sezon truskawkowy jest w pełni, warto pomyśleć o miesiącach, kiedy owoce są mało dostępne. Dobrze wygospodarować trochę miejsca w zamrażalniku – zimą truskawkowe specjały są bezcenne. Zamrożonych w całości owoców możemy użyć do przygotowania koktajli, smoothies, kompotów, ciast. Pewnym ułatwieniem jest mrożenie niewielkich porcji zmiksowanych z cukrem truskawek. Takim musem polewamy naleśniki z białym serem, budyń, lody albo makaron.

Sałata z rostbefem i truskawkami

– mieszanka sałat
– kilka cienkich plastrów pieczonego rostbefu
– garść truskawek
– 2 łyżki octu winnego
– 1 łyżka oliwy z oliwek
– sól
– szczypta cukru
– świeżo mielony pieprz

Sałatę opłukać, dokładnie osuszyć, ułożyć na talerzu. Plastry rostbefu porwać na mniejsze kawałki, ułożyć na sałacie. Dodać połówki lub ćwiartki truskawek, polać sosem z octu winnego, oliwy, soli, cukru. Oprószyć świeżo zmielonym pieprzem.

Rumiana chałka z musem truskawkowym
(porcja dla 4 osób)

– 8 grubych kromek chałki
– 3 łyżki masła
– 2 szklanki truskawek
– 2 łyżeczki cukru

Truskawki miksujemy z cukrem. Na patelni rozpuszczamy masło, podsmażamy plastry chałki z obu stron. Gdy są rumiane zdejmujemy z ognia, układamy na talerzykach i polewamy musem. Od razu podajemy.

Truskawkowe kanapki

– ser ricotta
– duże dojrzałe truskawki
– chleb

Niewielkie cząstki chleba smarujemy ricottą. Truskawki kroimy wzdłuż na plastry i układamy na serze. Kanapki możemy oprószyć brązowym cukrem lub przygotować wersję pikantną – z dodatkiem świeżo mielonego pieprzu.

Koktajl owocowy
(porcja dla 4 osób)

– 1 kg truskawek
– 2 dojrzałe zamrożone banany
– 1,5 szklanki mleka
– 1 jogurt naturalny
– 1 mango
– cynamon

Truskawki, plasterki mrożonych bananów, obrane i pokrojone mango miksujemy z mlekiem i jogurtem. Koktajl można posłodzić, ale jeśli użyjemy dojrzałych owoców, nie będzie to konieczne. Oprószamy cynamonem i podajemy.

Ser feta z truskawkami i miodem
(porcja dla 4 osób)

– 200 g sera feta
– 16 truskawek
– 2-3 łyżki miodu lipowego
– gałązka rozmarynu
– 2 ziarenka czarnego pieprzu

W niewielkim rondelku podgrzewamy miód z rozmarynem i pieprzem. Doprowadzamy do wrzenia i gotujemy 2 minuty. Odstawiamy na godzinę. Ser feta kroimy w plastry, układamy na nich połówki truskawek. Podgrzewamy lekko miód z przyprawami, wyjmujemy rozmaryn i ziarenka pieprzu. Polewamy fetę i truskawki sosem, podajemy.

Ciasto z truskawkami

– 5 jajek
– 1 szklanka cukru
– 2 łyżeczki esencji waniliowej (można zastąpić cukrem waniliowym)
– 0,5 szklanki wody
– 0,5 szklanki oliwy
– 3 szklanki mąki
– 2 łyżeczki proszku do pieczenia
– 0,5 kg truskawek
– cukier puder

Do jajek dodajemy cukier i ubijamy na białą masę. Pod koniec dodajemy esencję waniliową, wodę, oliwę, mąkę i proszek do pieczenia. Mieszamy i wylewamy na blachę wyłożoną papierem do pieczenia albo wysmarowaną masłem i posypaną bułką tartą. Układamy w cieście połówki truskawek. Piekarnik rozgrzewamy do 180 st. i pieczemy ok. 30-40 minut. Przed podaniem posypujemy cukrem pudrem.

Truskawki pod orzechową kruszonką
(porcja dla 4 osób)

– 4 szklanki truskawek
– 0,5 szklanki + 4 łyżeczki brązowego cukru trzcinowego
– 100 g schłodzonego masła
– 8 łyżek mąki
– 2 łyżki drobno posiekanych orzechów włoskich
– 4 łyżeczki mąki ziemniaczanej
– śmietana do podania (np. kremówka)

Schłodzone masło kroimy w niewielką kostkę, dodajemy mąkę, cukier i posiekane orzechy włoskie. Zagniatamy tak, by składniki połączyły się, ale ciasto było grudkowate. Kruszonkę można przygotować wcześniej i wstawić do lodówki.
Ramekiny smarujemy masłem. Truskawki kroimy na połówki lub ćwiartki, układamy w naczyniach. Posypujemy każdą porcję łyżeczką mąki ziemniaczanej i łyżeczką cukru. Na koniec posypujemy kruszonką. Pieczemy ok. 30 minut w temperaturze 180 st. Gdy ciasto jest rumiane, wyjmujemy, lekko studzimy i jeszcze ciepłe podajemy ze śmietanką.

Magdalena Lewandowska-Rosa

Tekst i przepisy ukazały się w numerze magazynu „SPA Houses” na czerwiec i lipiec 2009